Konstantin (306-337)

Gaj Flavije Valerije Konstantin (306–337. godine) jedan je od najznačajnijih vladara poznog Rimskog carstva. Njegova vladavina počela je 306. godine u zapadnim provincijama kojima je upravljao njegov otac Konstancije. Vremenom se, kako je Konstantinov položaj jačao, proširila na čitavo carstvo. Put ka samostalnoj i apsolutnoj vlasti počeo je sukobom sa Maksencijem (312. godine), a završio se pobedom nad Licinijem (324. godine). Čitavo Rimsko carstvo našlo se u Konstantinovim rukama. On je postao jedini gospodar ove velike i moćne države.

Konstantinovu vladavinu karakterisale su opsežne reforme i nova verska politika. Rimsko carstvo je u III veku, posle ubistva poslednjeg vladara dinastije Severa, zahvatila velika kriza, koja je ostavila duboke tragove u svim sferama života. Okončana je krajem III i početkom IV veka, zahvaljujući merama cara Dioklecijana (284–305. godine) i njegovih savladara. Oni su uspostavljanjem tetrarhije, te administrativnim, ekonomskim i vojnim reformama, uspeli da obnove moć i snagu poljuljanog carstva. Njihovu delatnost nastavio je i upotpunio Konstantin.

Konstantinova vladavina donela je značajnu novinu u pogledu verske politike. Njegovi prethodnici i savladari progonili su hrišćane jer su Hristovi sledbenici, odbijajući da poštuju carski kult i da služe u rimskoj vojsci, podrivali temelje rimske države. Konstantin je napustio ovu politiku i pobrinuo se da hrišćanstvo postane zvanična vera Rimskog carstva, ravnopravna sa tradicionalnom religijom.