Nova Srbija i Slavenosrbija

Nova Srbija i Slavenosrbija Mite Kostića je knjiga o ljudima koji su poslužili Milošu Crnjanskom kao inspiracija za genijalne Seobe i Drugu knjigu Seoba. Ko su oni bili?

Nezadovoljni odnosom ugarskih vlasti, mnogi srpski graničari sa porodicama odselili su se u XVIII veku u Rusiju, u današnji Donbas i Hersonsku oblast. Među narodom i vojnim vlastima bili su upamćeni kao vrsni vojnici, ali već krajem XIX veka na popisima tih krajeva Srba gotovo da nije bilo. Njihova prezimena su se izgubila, ali imena gradova i sela i dalje nose trag dalekog srpskog porekla. Knjiga Mite Kostića je o njihovoj sudbini.

Ona prati istoriju srpski seoba u južne krajeve tadašnje Rusije od prvih srpskih jedinica u prvoj polovini 19. veka, pa do većih pokreta i osnivanja Nove Srbije u Hersonskoj oblasti, odnosno Slavenosrbije u Donbasu. Autor prati prve podatke o preseljenju u Rusiju preko dokumenata iz arhiva u Beču i Budimpešti. Takođe, u velikoj meri koristi i arhive SPC (Karlovačke mitropolija), kao i dostupnu memoarsku građu.

Mita Kostić je u ovoj knjizi opisao glavne aktere seobe, naselja koja su podigli, broj ljudi koji se odselio u Rusiju, ali i njihovu dalju sudbinu. Već u drugom kolenu, oni su se asimilovali. Pripadnici viših slojeva, poreklom iz vodećih oficirskih porodica, stupili su u redove ruskog plemstva, dok su obični vojnici vremenom postali deo velike mase ukrajinskog seljaštva.

Danas samo poneko ime mesta čuva uspomenu na njih, najviše grad Slavjanoserbsk u Luganskog oblasti.