Crveni makovi za kneginju

Impozantna istorijska sinteza poznate i nagrađivane ruske istoričarke Galine Ševcove, koje se, kroz biografsku priču o srpskoj princezi Jeleni Karađorđević, ćerki kralja Petra Prvog i kneginje Zorke, koja je rodila poslednjeg Romanova u carskoj Rusiji, pre svega bavi istorijskim kontekstom srpsko-ruskih odnosa kroz prizmu teških i potresnih istorijskih događaja za oba naroda – balkanskih ratova, Februarske i Oktobarske revolucije ali i Prvog svetskog rata. Autorka je 2014.godine u Rusiji nagrađena Laureatom za poseban doprinos poznavanju, proučavanju i negovanju rusko-srpskih odnosa, a ovo delo je plod njenog desetogodišnjeg rada na arhivskoj građi i po prvi put na svetlost dana iznosi mnoge činjenice o naklonosti jednog bratskog naroda drugom. Predgovor za srpsko izdanje knjige napisala je predsednica RAN-u.

Knjiga je u Rusiji objavljena povodom 55.-godišnjice smrti velike kneginje Jelene Petrovne (zapravo Jelene Karađorđević Romanov), po mnogim istoričarima nepravedno zaboravljene princeze u kojoj je oličena sva toplina slovenskog senzibiliteta i iskonska snaga srpske žene i majke.

Saga o Jeleni Karađorđević je slika tragedije carske porodice Romanov ali ujedno i priča o snažnoj, inteligentnoj, obrazovanoj i požrtvovanoj ženi koja je mnogo učinila za svoj narod.

Jelena Karađorđević je 1911. godina stiga u Rusiju kao žena velikog kneza Jovana Konstantinoviča Romanova i u njoj je boravila do 1918. godine, kada je posle pogubljenja muža i njegove porodice, napušta i ostatak života provodi sa svojom decom u dijaspori, bez ikakve želje da posle tragičnog gubitka porodice ponovo stvori dom. Boravak u Rusiji predstavlja najsrećniji period Jeleninog života, ispunjen ljubavlju, porodičnom slogom i zajedničkim dobročinstvima supružnika prema Srbiji i Jeleninim sunarodnicima. Za samo nekoliko godina Jelena i Jovan Romanov otvorili su o svom trošku bolnicu u Vranju, sirotište i jaslice u Beogradu a tokom Prvog svetskog rata otvorili su bolnički voz i na frontu negovali ranjenike. Knjiga posebno apostofira odnos ruskog cara Nikolaja II sa Srbijom i snagu njegove naklonosti prema našem narodu.

Sintagma – crveni makovi za kneginju – po rečima autorke, simbolično predstavlja Srbiju, rodoljublje, nadu, Kosovo i sve ono što je kneginju vodilo u njenoj uzvišenoj misiji.