Istorija Rima 2 : Doba carstva

„Rimsko carstvo je bilo vojna diktatura. Ali i mnogo više od toga. Rimljani su vladali područjem koje je na vrhuncu zahvatalo 5 miliona kvadratnih kilometara i mnoge vremenske i klimatske zone, ali ta vladavina se nije zasnivala samo na oružanoj sili i strahovladi. Cilj je u sve manjoj meri bio da se resursi slivaju sa periferije u centar. Stoga ću pokušati da prenesem nešto i o Rimskom miru, integraciji i složenom pojmu romanizacije, o upravljanju provincijama i gradovima, o rimskom pravu, svakodnevnom životu, trgovini i privredi, kao i o pograničnoj politici i o ključnoj ulozi rimske vojske u organizaciji čitavog Carstva i borbi za vlast. Pomenuću i neke oblasti i narode koje su Rimljani sretali i pokoravali, ali će mnogi biti nepravedno zapostavljeni. Za sve ugrožene ili pokorene, susret s Rimljanima bio je sudbonosan. Ipak, ne sme se poreći da je moje stanovište prvenstveno političko-istorijsko i centralističko. To neminovno ide nauštrb nekih drugih pristupa i gledišta, kojima će pristupiti drugi autori nekim drugim putevima.

Rimsko nasleđe je i danas sveprisutno u Evropi i ostatku sveta, srećemo ga u vokabularu, u nematerijalnoj i materijalnoj kulturi. Možda su najupadljiviji ostaci Rimskog carstva crkvene građevine koje nas širom sveta podsećaju na religiju i kulturnu tradiciju poteklu iz rimskog sveta. Isus je, u osvit carskog doba, živeo u jednoj rimskoj provinciji, kao pobunjenika su ga pogubili Rimljani i u njihovoj imperiji su prvi apostoli osnovali crkvu i otisnuli se da propovedaju njegovo učenje. Jedan vladar istog tog rimskog sveta počeo je da favorizuje hrišćansku religiju koja se naposletku uzdigla do ravni državnog kulta. Isto tako, Jevreje su iz Palestine u dijasporu proterali Rimljani.“

Jun V. Ideng Carskim dobom Jun V. Ideng dovršava povest o rimskom dobu. U prvom tomu bilo je reči o osnivanju Grada, dobu kraljeva, o usponu i padu republike. Drugi tom nastavlja tamo gde se prethodni završio i pripoveda nam o Rimu od Avgusta kao prvog cara do pada Zapadnog carstva u poznoj antici.