Srbija 1941.

Srbija 1941. je nova knjiga dr Bojana Dimitrijevića, jednog od vodećih srpskih stručnjaka za period Drugog svetskog rata. Autor je napisao istorijsku sintezu o jednoj od najtragičnijih godina u istoriji srpskog naroda. Šta je dovelo do sloma 6. aprila 1941? Da li je raspad Kraljevine Jugoslavije bio neminovan? Šta je dovelo do građanskog rata pod okupacijom?

Na ova, i mnoga druga pitanja autor je odgovorio detaljno i sintetički. Knjiga je napisana na osnovu najnovijih arhivskih istraživanja i predstavlja pomak u svojoj oblasti.

Iz predgovora knjige Srbija 1941.
„Mnoge dileme i pouke iz 1941. ostale su u tami istorije, zamračene navodnom pobedom iz 1945. godine. Srbi su u posleratnoj Jugoslaviji smatrali da su na pobedničkoj i pravednoj strani istorije. Ipak, novi istorijski događaji iz 1990-ih godina pokazali su iste greške i slične posledice po srpski narod – koji je ipak izbegao masovno ubijanje, ali ne i iseljenje sa svojih vekovnih ognjišta i teritorija. Devedesetih godina su se tako protiv Srba našli ne samo protivnici iz 1941, već i srpski saveznici iz te godine. Skorašnje dugotrajne javne rasprave o rehabilitacijama aktera događaja iz 1941 (pa sve do 1945) bile su dodatna okolnost koja je samo produbljivala jaz u smanjenom i rasparčanom srpskom narodu u današnjici.

Još gore, pojava i širenje društvenih mreža uticali su na devalvaciju svih mogućih stavova i pružali mogućnost da svako svoje mišljenje javno predstavi i konfrontira. Od neke pouke ni traga ni glasa! Samo dodatno produbljivanje nacionalnih podela i beskonačno mudrovanje – nikome na korist. Dakle, istorijske lekcije iz tragedija prošlog vremena nisu bile naučene. Naprotiv, one su ponovljene od sinova i unuka neveselnika iz 1941. godine.

Ova knjiga ne nastaje sa idejom da reinterpretira činjenice, niti da ponudi „kontra-faktualnu“ istoriju u stilu: „šta bi bilo kad bi bilo?“ Njena ideja je da ponudi zaokruženu sliku 1941. godine kao prelomne u 20. veku za srpski narod. Dosadašnja istraživanja i publikacije su uglavnom nudili odvojene slike. One do Aprilskog rata i one posle njega za vreme okupacije i ustanka. Tako je činio i ovaj autor, baveći se pojedinim pitanjima koja su završavala ili počinjala te godine. Ideja knjige jeste da osam decenija kasnije ponudi zaokruženu sliku 1941. i razumevanje prelomnih događaja kojima je obilovala ta godina. Takođe, da oslika kontekst i atmosferu u kojima su se dogodili određeni događaji ili pojavile određene ličnosti.“