Der, Die, Das : tajne roda u nemačkom jeziku

Evo jedne zanimljive knjige o kojoj se u poslednje vreme veoma polemiše. Konstantin Vajenas ovo delo piše – a Kornet ga izdaje u srpskom prevodu – u nadi da će onima koji uče nemački jezik kao strani biti od izvesne, možda i suštinske pomoći. U nemačkom jeziku postoji muški, ženski i srednji rod imenica i on je označen određenim članom der, die ili das koji stoji uz imenicu. Budući da se svaka imenica uči zajedno sa gramatičkim rodom, upravo ta dodela gramatičkog roda predstavlja najveću poteškoću učenicima nemačkog jezika. Pisano na engleskom, ovo delo se pre svega obraća govornicima engleskog koji uče nemački, budući da u engleskom ispred imenice ne stoji član koji označava rod te imenice.

Ova knjiga je svakako korisna i govornicima srpskog. Srpski jezik poznaje muški, ženski i srednji rod imenica, ali postoje dve bitne stvari koje treba naglasiti: Prvo, iako postoji dosta primera gde se rodovi imenica u oba ova jezika poklapaju, te lako dolazi do transfera, odnosno preslikavanja roda iz maternjeg jezika u nemački, to nije uvek slučaj. Taman kad govornici srpskog pomisle da je gramatički rod u nemačkom lak, pogreše u dodeli roda i shvate da svaku nemačku imenicu moraju da nauče zajedno sa određenim članom koji ispred nje stoji i koji je istovremeno marker roda. Dakle, da nauče napamet. Tako učenje roda nemačkih imenica i nama predstavlja poteškoću. Drugo, svaka imenica u srpskom ima svoj rod koji je u odnosu na nemačke imenice prećutan ili nevidljiv (kuća, drvo, pas). Naime, on postaje vidljiv tek kad koristimo npr. pokazne zamenice (ta kuća, ovo drvo, takav pas) ili prisvojne zamenice (moja kuća, tvoje drvo, njegov pas), ali ne postoji određeni član koji se navodi uz imenicu kao marker roda.