Đorđe Stratimirović

Među Srbima u južnoj Ugarskoj, najtipičniji predstavnik ideja Revolucije 1848. godine i ključna osoba u njihovom sprovođenju u okviru Srpskog narodnog pokreta bio je Đorđe Stratimirović. Tokom dve godine njegove vojne i političke karijere, kada je imao centralnu i često presudnu ulogu, postavljen je temelj srpske nacionalne politike u okviru Habzburške monarhije u drugoj polovini 19. veka, naročito u srpsko-mađarskim i srpsko-hrvatskim odnosima.

U kasnijem periodu sećanja na politiku Đorđa Stratimirovića su bledela. Njegov povučeni život u Beču dodatno je doprinosio ovakvom razvoju događaja. Samo kada su bile godišnjice Revolucije 1848/1849, bilo je pomena pojedinih bitaka ili bojeva u kojima je važnu ulogu imao Stratimirović. Zastava nikada nije propustila da ukaže pohvalu nekadašnjem voždu i kritiku zbog suprotne politike od one koju su vodili liberali i kasnije radikali. Srpski politički život, buran i plahovit, prepun raskola i podela nije opraštao ni Stratimiroviću. Mlađi politički naraštaji toga vremena nisu pamtili stradanja i velike borbe u srpsko-mađarskom ratu, u kojima se Stratimirović toliko isticao.

Poslednje godine Đorđa Stratimirovića proticale su mirno u mestu Sent Leonhard kod Salcburga. Opisi domaćinstva i mirnog života, porodice, odudaraju od dinamike i burnih dešavanja u kojima je Stratimirović bio akter bezmalo 35 godina. Van glavnih tokova politike i velikih dešavanja, povremeno je odlazio u Beč gde je vreme mahom provodio u šetnjama, posebno od jeseni 1907, kada je počeo ozbiljnije da se razboljeva. Takva mu je bila i poslednja godina života. Mirna. Umro je u Beču decembra 1908. Opelo je izvršeno u srpskoj crkvi Svetog Save u Beču. Velika želja da bude sahranjen u Sremskim Karlovcima ispunjena mu je septembra 2021. godine