Filozofija za p(r)olaznike

Svest, koju je čovek zadobio u toku evolucije (a kojoj je pridošla i savest), učinila je to da, kad god postupa bilo kako, on i zna da to čini. Njegova moć saznavanja u osnovi je ukupne slike koju ima o prirodi, zajednici ljudi i o sebi samom, da sve do čega dolazi u svetu koji iskušava pobuđuje radoznalost u njemu, navodeći ga da sazda „svesnu” sliku o tome, u smislu: šta je neka stvar i koji je njen uzrok, koja svojstva ima i kako se vlada, itd. Obrazloženo je ovde jedanaest tipova filozofskih problema u okviru isto toliko poglavlja, čiji je poredak unekoliko „prirodan”. On je takav da se najpre govori o onome što postoji, o univerzumu, potom o prirodi boga, uzme li se da ga je on stvorio, odnosno o mestu čoveka u njemu, o saznanju, itd. I na kraju o problemu dobra i zla u zajednici ljudi, o moralu, te odnosu prema državi i potrebi za vaspitanjem i obrazovanjem u njoj. Reč je o „velikim” filozofima, onima koji su iznosili smele ideje, no valjano zasnovane i dovoljno obrazložene – po pravilu, drugačije od ranijih filozofa – sve i da će one biti iznova kritikovane ili poricane, zadržaće trajan filozofski interes u ovoj nauci. Kao što bi i slike sveta tih „mislećih” ljudi pomogle čoveku da udovolji svom filozofskom interesu u odnosu na postojeće, utoliko što su pitanja ovoga vida gotovo ista kao i ona iz arha­ičnog doba, običnih, kao i obrazovanih ljudi.