Mađarska revolucija 1956.

Mađarska revolucija pre pola veka, 1956. godine, predstavljala je prekretnicu u toku hladnog rata i veliko iskušenje za tadašnju jugoslovensku diplomatiju i obaveštajne službe. Ivan Ivanji je kao mladi novinar izveštavao o tim tragičnim događajima i proučio doskora nepristupačne podatke iz jugoslovenskih, sovjetskih, američkih i mađarskih arhiva. Ova knjiga po informacijama koje nudi odudara od brojnih drugih dela objavljenih na istu temu i ekskluzivno je ilustrovana fotografijama iz arhiva austrijskog fotografa Ericha Lessinga. Do 1949. godine Mađarska je postala prava komunistička zemlja pod diktaturom Maćaša Rakošija i Mađarske komunističke partije. Sovjetske trupe su je odavno okupirale i još od 1944. godine se nalazile na njenoj teritoriji, prvo kao invazijska vojska, a onda kao obaveza članstva Varšavskog pakta. Stotine hiljada Mađara je 23. oktobra 1956. godine ustalo protiv vlade. Za samo nekoliko dana, milioni su učestvovali ili podržavali ustanak. Sve je počelo kao skup studenata Tehničkog univerziteta, koji su se okupili na Bem trgu u Budimpešti, kako bi organizovali mali protest solidarnosti za poljskog reformistu Vladislava Gomulku. Ubrzo, broj demonstranata se povećao, a mađarski vojnici su im se pridružili otkidajući sovjetske zvezde sa svojih kapa i bacajući ih u masu. Gomila je odlučila da pređe Dunav do zgrade Parlamenta. Na svom vrhuncu masa je brojala 100.000 ljudi i nije imala vođu. Protest je uglavnom bio miran, ali je do preokreta došlo kad je policija, AVH, pucala na gomilu i pobila hiljade ljudi. Razjarena masa je sva policijska vozila zapalila ili prevrnula, a ljudi su počeli da se naoružavaju. Sedišta AVH bila su zaposednuta i narod se domogao oružja koje su vlasti slale policiji. Sovjeti su ubrzo intervenisali trupama koje su već bile u Mađarskoj. Mađarska revolucija ili mađarski revolt, antisovjetski ustanak u Mađarskoj 1956. godine, Sovjeti su u krvi ugušili. Kao lični svedok tog istorijskog trenutka, Ivan Ivanji je zapisao svoja brojna sećanja na te događaje. Mađ