Od Srbije do Jugoslavije – Pobede, porazi i konačni trijumf Srbije 1914 – 1918

Gordon Gordon-Smit (Gordon Gordon-Smith) je tokom Prvog svetskog rata bio ratni dopisnik za londonski „Dejli grafik“ (Daily Graphic), za „Mančester gardijan“ (Manchester Guardian) i „Njujork tribjun“ (New York Tribune) u Francuskoj, Italiji, Srbiji i na Solunskom frontu. Od 1917. godine, sa činom konjičkog kapetana u Jugoslovenskoj vojsci, prvo je priključen Srpskom, a potom Jugoslovenskom poslanstvu u Vašingtonu. „Kao generalnom sekretaru u Ministarstvu inostranih dela Kraljevine Srbije, palo mi je u dužnost da zajedno sa zamenikom ministra inostranih dela, gospodinom Pačuom, primim čuveni austrougarski ultimatum koji nam je au­strougarski veleposlanik, baron Gizel fon Gizlingen, uručio 25. jula 1914. Srbiji nije preostalo ništa drugo nego da se bori. I ona se borila, ali nije umrla. Naprotiv, vaskrsla je obnovljenom snagom, jača nego ikad, zato što je ostvarila svoje težnje o jugoslovenskom ujedinjenju u jednu kraljevinu. Saveznička pobeda 1918. u kojoj je Srbija, kao što ceo svet zna, igrala važnu vojnu ulogu, završila se oslobođenjem Srba, Hrvata i Slovenaca koje je Austrija vekovima držala pod surovim jarmom. Srbija je preživela, međutim, Austrougarska, koja je htela da svom malom susedu zada smrtonosan udarac, propala je.“ (Iz predgovora Slavka J. Grujića)