Čežnja

Roman Čežnja (Ljubavna priča) Emilije Pardo Basan tvori svojevrsnu duologiju s prethodnim autorkinim romanom Sunčanica, objavljenim u ediciji Bibliotheca Hispania. Povezuje ih tema ljubavne strasti, suprotstavljanje vladajućim moralnim normamam, striktna klasna podela protagonista, osobeni humor i snažna feministička poruka.

Svrstan u prelaznu etapu između naturalističke i idealističke faze stvaralaštva Pardo Basan, roman pokazuje odlike obeju estetskih paradigmi. Detaljnom analizom ponašanja i stanja likova (pogotovo ženskih), spisateljica stvara upečatljive psihološke portrete protagonista, čiji unutrašnji svet održava sliku ondašnje španskog društva.

Značaj i savremenost romana ogledaju se u razobličavanju problema diskriminacije žena, zasnovane na rodnim i klasnim ulogama. Bezmalo sto trideset i pet godina kasnije žene i dalje osvajaju svoja prava i slobodu suprotstavljajući se novim oblicima rodno i klasno zasnovane potčinjenosti, nasilja, pa i ropstva. Osvetljavajući iz višestrukih perspektiva stanje španskog društva, roman Čežnja pruža sveobuhvatni uvid u goruće probleme: društvenu stratifikaciju i nejednakost, dvostruki moral i licemerje, potlačeni položaj žene u privatnoj i javnoj sferi, pre svega zbog nedostupnosti obrazovanja i podređenosti tuđoj volji.